Je manier van denken bepaalt hoe jij je voelt en gedraagt. En die manier van denken komt voort uit de overtuigingen die je hebt gecreëerd. Ze zijn ontstaan vanuit je opvoeding, ervaring en de mening van anderen. Overtuigingen geven je een zekerheid of beschermen je. Je hebt ze omdat je iets wilt bereiken óf juist wilt vermijden. Maar een overtuiging kan tegelijkertijd ook een enorme valkuil voor je zijn.
“Het is toch gewoon zo”, “Zo ben ik nu eenmaal” of “Dat heb ik in mijn leven zo geleerd”. Enkele gedachten – beperkende overtuigen – die jou blokkeren om open te staan voor andere mogelijkheden. Je kunt ongezond perfectionisme en faalangst ontwikkelen (“Als ik dit niet goed doe, ben ik een mislukkeling”), gaan denken in rampen (“Mijn manager heeft kritiek, ik kan mijn carrière wel vergeten”), emotioneel reageren wanneer je ergens tegenop ziet (“Dat is veel te moeilijk voor mij”), een drang ontwikkelen om aardig gevonden te worden (“Ik geef mijn mening maar niet om ruzie te voorkomen”) of eisen gaan stellen aan de rest van de wereld (“Ik heb zoveel voor hem gedaan, hij mag mij niet zo slecht behandelen”).
Beperkende overtuigingen helpen je niet om je doelen te bereiken. Sterker nog: je gaat niet beter, maar eerder slechter functioneren.
Beperkende overtuigingen zijn meestal overdreven en onwerkelijk
Je legt jezelf met een beperkende overtuiging een ‘dwangmatige’ gedachte op die je gedrag continu beïnvloedt. Hoe sterker deze gedachte, hoe minder flexibel je bent. Je kunt gaan piekeren en daarnaast houd je een bepaald gedrag in stand. Eigenlijk wil je jezelf beschermen, misschien omdat je een bepaalde situatie niet nog een keer wilt meemaken. Maar jouw overtuiging over dat hetzelfde nogmaals gebeurt overdrijf je in je gedachte en is geen waarheid. Je hebt alleen voor jezelf bepaald dat sommige doelen niet haalbaar zijn. En daarmee beperk je jezelf. Want als je gelooft dat je ergens niet goed in bent, gedraag je je daar ook naar.
Wat je niet gelooft, ervaar je ook niet
Een positieve overtuiging helpt je om je doelen te bereiken, terwijl een beperkende overtuiging je ervan af houdt. Als je leert om je gedachten onder controle te houden, is er ineens veel meer mogelijk. Wees je bewust van de gedachten die je tegenhouden als je iets heel graag wilt. Weerleg je gedachten en bedenk welke kwaliteiten jij bezit om het wel te kunnen of in ieder geval voor een deel. Geloof erin dat je ergens toe in staat bent en ervaar wat dat met je doet. Zo leg je de kracht bij jezelf en bouw je aan succesvol gedrag. Want weet dat je geen stress krijgt van een situatie, maar dat je stress krijgt van de gedachte die je over die situatie hebt.